Przedszkole Miejskie nr 13 z Oddziałami Integracyjnymi w Chełmie

Zamysł stworzenia innowacji pedagogicznej „Od gier planszowych do królewskiej gry w szachy” powstał jako alternatywa ciekawego spędzania czasu. Autorkami innowacji są: Aleksandra Pasikowska, Barbara Krzysztoń, Małgorzata Stepaniuk.

Program „Od gier planszowych do królewskiej gry w szachy” jest wyrazem zainteresowania i troski o dziecko, rozwój jego zdolności oraz jednym z wielu zadań przedszkola, które opowiada się za wszechstronnym rozwojem każdego dziecka, dzięki czemu kształtuje on swoją osobowość oraz zwiększa szanse powodzenia w przedszkolu, grupie rówieśniczej jak i w życiu.

Gry planszowe, domino, warcaby czy wreszcie szachy są nie tylko świetnym pomysłem na wypełnienie wolnego czasu, ale spełniają również wiele innych ważnych funkcji. Granie w te gry to przede wszystkim bycie razem, ale też i nauka – gry uczą nie tylko jak wygrywać czy przegrywać, ale też liczyć, myśleć kreatywnie. Każda z gier jest inna i uczy innych umiejętności. Między innymi gry: kształtują postawy koleżeńskie, uczą opanowania i cierpliwości, wyrabiają nawyki przestrzegania dyscypliny i reguł gry, uświadamiają graczom potrzebę współdziałania i potrzebę podporządkowywania się interesom grupy. Szczególnie dla dzieci chęć wygrania jest motywacją do zmaksymalizowania wysiłku intelektualnego.

Umiejętność grania w szachy w naszym przedszkolu, nabywają dzieci sześcioletnie na zajęciach dodatkowych prowadzonych przez panią Aleksandrę Pasikowską. Szachy odgrywają ważną rolę w kształtowaniu wielu umiejętności. Wpływają na rozwój psychiczny i intelektualny dziecka w kilku płaszczyznach:

1. Rozwój zainteresowań – dziecko poznaje nową dyscyplinę, której istotą jest samodzielne, logiczne rozumowanie, łączące poszczególne elementy wiedzy w harmonijną całość.
2. Aktywność twórcza – specyfika gry w szachy wyklucza odtwórcze traktowanie tego zagadnienia. Wszystkie próby bezmyślnego naśladownictwa skazane są na niepowodzenie. Dziecko samo kieruje wydarzeniami na szachownicy i ponosi za nie odpowiedzialność.
3. Rozwijanie pamięci i uwagi – główną umiejętnością w szachach jest zdolność zreasumowania każdej pozycji w sposób dynamiczny, w kategoriach najważniejszych jej elementów. Towarzyszy temu rozwój koncentracji i wyobraźni wzrokowej.
4. Myślenie logiczno–wyobrażeniowe – ludzie myślą czasami przy pomocy wyobrażeń, które są obrazami psychicznymi rzeczywistych doznań zmysłowych i ten właśnie rodzaj myślenia gra szachowa rozwija najpełniej.
5. Rozwój pozytywnych sfer osobowości – szachy wykształcają poczucie obiektywizmu, uznawanie prawd innych, uczą tolerancji i reakcji na niepowodzenia.
6. Konsekwencja i wytrwałość w działaniu – dzieci które mają styczność z szachami, zupełnie inaczej podchodzą do porażek. Zazwyczaj ponownie starają się rozwiązać określony problem i robią to aż do skutku, podczas gdy ich rówieśnicy bądź rezygnują z wykonania zadania, czy też obniżają sobie skalę trudności.
7. Aspekty wychowawcze – można je rozpatrywać w kategoriach kary i nagrody. Czym jak nie karą jest przegrana? W dodatku wymierzona natychmiast i adekwatnie do czynu. Tak samo można powiedzieć o nagrodzie, jaką bez wątpienia jest dla dziecka zwycięstwo, osiągnięte dzięki sile własnego umysłu.